LICHT EN GEZONDHEID:

De effecten van verlichting beperken zich niet alleen tot visuele effecten. Relatief recent medisch en biologisch onderzoek heeft aangetoond dat licht via het oog ook belangrijke niet-visuele biologische effecten heeft die onze gezondheid en welzijn beïnvloeden.

Al meer dan 10 jaar is Wout van Bommel betrokken bij dit onderwerp. Hij was onder andere verantwoordelijk voor twee internationale expert symposia (Wenen 2004, Ottawa 2006) waar medische,- biologische- en verlichtingsdeskundigen het pad hebben geëffend om de nieuwe kennis in de praktijk te kunnen gaan gebruiken. Hij was voorzitter en is bestuurslid van de Nederlandse Stichting Onderzoek Licht en Gezondheid (SOLG).

De niet-visuele invloed van licht werkt via de controle van de biologische klok in de hersenen. De biologische klok (2) is via een zenuwverbinding (blauw getekend) verbonden met lichtgevoelige cellen in het oog (1) en met de pijnappelklier (3) De pijnappelklier regelt de aanmaak en de afbraak van diverse hormonen. Twee van deze hormonen, cortisol (wat ons energie levert) en melatonine (wat ons slaperig maakt) regelen ons slaap-alertheidsritme. De Amerikaan David Berson deed in 2002 de sensationele ontdekking van een nieuw type lichtgevoelige cel in het oog. Het is vooral dit type cel, en niet de welbekende kegeltjes en staafjes, die de biologische effecten van licht bepalen. Deze "nieuwe" cellen zijn veel gevoeliger voor blauw licht dan de kegeltjes en de staafjes.

 Gezonde verlichting is  daarom niet alleen afhankelijk van het niveau van licht maar ook van de kleurtint van licht. Wanneer daglicht niet voldoende aanwezig is in een gebouw moet de kunstmatige verlichting ervoor zorgen dat mensen nog steeds van de natuurlijke effecten van licht kunnen profiteren. Lichtdeskundigen hebben de afgelopen jaren veel belangrijke nieuwe informatie op dit gebied vergaard. Deze informatie heeft niet alleen betrekking op licht voor werk overdag maar ook voor ploegendiensten met nachtwerk.

Inmiddels hebben wij ook geleerd dat licht soms als therapie voor bepaalde ziekten gebruikt kan worden. Voorbeelden van ziekten waarbij lichttherapie positieve effecten kan hebben zijn: verminderde slaapkwaliteit van bejaarden, onregelmatig slaap-waak ritme bij  Alzheimerpatiënten, seizoengebonden depressies (SAD of winterdepressies) en geriatrische depressies. Speciale verlichting in tehuizen voor bejaarden en tehuizen voor dementen wordt daarom meer en meer toegepast.